پير بلسگر يا بلسگرد؛ يكي از پيرانگاه هاي زرتشتيان؛ اين پيرانگاه به تازگي مرمت شده و در ارديبهشت 1389 رونمايي شده است؛ استاد ايرج افشار اين مكان را در پيوند با بلاشگردي كه در تاريخ آمده مي داند كه بنابراين پايه گذاري آن به شاه بلاش ساساني -نوزدهمين شاه ساساني و پسر يزگرد دوم- و تاريخ 140 پ.ه.ش بر مي گردد.

عكس: تارنماي فرهنگي و خبري همازور

يك روزي بود و يك روزگاري هم نبود!

خدا بيامرزد «مشير الممالك يزدي» كه آبادي «حسن آباد» را احداث نمود و قناتي هم از كوه هاي «غربال بيز» «مهريز» براي آن در نظر گرفت و از هفت هشت فرسخ (40 كيلو متر) دور تر، آبي روان ساخت تا دل گرم و سوزان كوير را بپيمايد و به حسن آباد برسد. آبي كه كام تشنه مردم حسن آباد و زمين هاي حاصل خيز آنجا را سيراب كند و صد البته سر از تنوره آب انبار هاي اطراف هم در آورد؛ و بيايد و بيايد تا «آب انبار يعقوبي» و «آب انبار افشار» و «آب انبار حاجي علي اكبر» در «مالمير» و آب انبار ... و ... و ...؛ تا همه از آن بنوشند و با آن آب آشپزي كنند و لعنت بر «يزيد» فرستند.

در حسن آباد، ابتدا، در محل «آسياب قديم حسن آباد» اين قنات ظاهر مي شد و در دسترس بود. به اين محل «سرچشمه حسن آباد» مي گفتند. همين دور و بر سرچشمه ⁽¹⁾ در كوچه باغي كه همه باغ هايش خشك شده بود، يك عمارت عجيب و غريب خشت و گلي با اندود كاهگل و سقفي گنبدي شكل وجود داشت كه به آن «بلسگر» (/be.les.gar/) يا با كاف تصغير «بلسگروك» (/be.les.gā.rok/) مي گفتند. در اين ساختمان قديمي كه مورد تقديس زردشتيان بود و كسي ساكن آن نبود، گاهي شمعي و عودي هم مي سوخت. من گاهي به اين ساختمان متروك سر مي زدم و از اينكه هنوز سر پا و محكم ايستاده و باد و باران، گزندي به آن نرسانده، خوشحال مي شدم.

آن روز ها گذشت و گذشت و من مي پنداشتم اين بناي بي آزار نيز بي گمان گرفتار تيغه بي رحم لودر شده است. اما امروز به بركت عيد اضحي ⁽²⁾ (26 آبان 1389) رفتم سراغ كوچه هاي تخريب شده حوالي بلسگروك و پياده همه اطراف را خوب كاويدم. وقتي چشمم به گنبد ترميم شده و آجري بلسگر افتاد، سجده شكر به جا آوردم و دو ركعت نماز هديه خواندم براي رادمردان و شيرزنان زردشتي كه ساختمان بلسگر را از تخريب نجات داده و بازسازي نموده و در آهني گذاشته و مقفل ⁽³⁾ ساخته اند. صد هزار بار خدا را شكر .... البته هنگام مرمت، گنبد خشت و گلي را با آجر مفروش ساخته اند.

يك چيز ديگر را هم فهميدم؛ و آن اينكه همشهريان زردشتي و كليمي يزد در حفظ و نگهداري ميراث گذشتگان خود بسيار از ما مسلمانان جدي تر و كوشا تر هستند.