1- چكيده
ارزيابي شرايط زيست اقليمي امروزه به عنوان ابزاري كارآمد در دست برنامه ريزان منطقه اي به حساب مي آيد تا با شناسايي نقاط بحراني، ضمن هدايت فعاليت هاي توسعه اي به مناطق كم خطر، ارزش افزوده سرمايه گذاري ها را در مناسب ترين حالت ممكن در حوزه شهري، عمراني، سكونت گاهي، معماري و جهانگردي تضمين سازند. بنابراين در اين مقاله سعي شد شرايط زيست اقليمي شهر يزد بر اساس شاخص هاي «بيكر»، «ترجونگ»، «ترموهيگرومتريك» و «اولگي» با استفاده از آمار هاي سينوپتيك «ايستگاه يزد» طي سال هاي 1995 الي 2007 مورد ارزيابي قرار گيرد.
نتايج حاصله نشان داد كه در طول سال، طيف وسيعي از شرايط زيست اقليمي از فوق العاده داغ تا بسيار خنك در منطقه حاكم است. همچنين در اين ميان، «شاخص اولگي» كه در آن قابليت تطبيق براي عرض هاي جغرافيايي زير 40 درجه پشتيباني شده نسبت به ساير شاخص ها براي تعيين محدوده آسايش، مناسب تر ارزيابي شد.
واژگان كليدي: آب و هواي خشك، آسايش حرارتي، شاخص هاي زيست اقليمي، يزد.
2- مقدمه
3- مواد و روش ها
3-1- منطقه مورد مطالعه
3-2- روش تحقيق
3-2-1- شاخص ترجونگ
3-2-2- شاخص بيكر
3-2-3- شاخص ترموهيگرومتريك
3-2-4- شاخص سرما - باد
3-2-5- ضريب اولگي
4- نتايج
4-1- نتايج حاصل از كاربرد شاخص ترجونگ در ارزيابي شرايط زيست اقليمي يزد
4-2- نتايج حاصل از كاربرد شاخص بيكر در ارزيابي شرايط زيست اقليمي يزد
4-3- نتايج حاصل از كاربرد شاخص ترموهيگرومتريك در ارزيابي شرايط زيست اقليمي يزد
4-4- نتايج حاصل از كاربرد شاخص سرما - باد در ارزيابي شرايط زيست اقليمي يزد
4-5- نتايج حاصل از كاربرد شاخص اولگي در ارزيابي شرايط زيست اقليمي يزد
5- نتيجه گيري
ارزيابي شرايط زيست اقليمي ضمن شناسايي شرايط آسايش يا عدم آسايش اقليمي حاكم بر منطقه، با هدايت برنامه ريزان، ارزش افزوده سرمايه گذاري هاي ملي و منطقه اي را در پايدار ترين و مناسب ترين حالت ممكن تضمين مي سازد. در اين ارتباط، نتايج حاصله از كاربرد شاخص هاي مختلف در ارزيابي شرايط زيست اقليمي شهر يزد بيانگر اين مطلب هست كه استفاده از يك شاخص به تنهايي كافي نيست و به منظور دستيابي به نتايجي با ضريب اطمينان بالا لازم است شاخص هاي مختلف مد نظر قرار گيرد.
نتايج حاصل از مجموع ارزيابي ها بيانگر اين موضوع است كه به ترتيب اولويت، ماه هاي ارديبهشت، شهريور، مهر، خرداد، فروردين، مرداد و تير مناسب ترين ماه ها از نظر راحتي زيست اقليمي انساني مي باشند (جدول 8)؛ و ساير ماه ها، سرد، خنك و بسيار خنك ارزيابي مي شوند كه اين نتيجه گيري با طبقه بندي اقليمي شهر يزد بر مبناي «مدل آمبرژه» (شكل 2) كه اقليم سرد و خشك را براي آن در نظر مي گيرد مطابقت دارد. بنابراين فعاليت هاي توسعه اي متاثر از شرايط اقليمي مي توانند به ترتيب اولويت ذكر شده در اين ماه ها برنامه ريزي و اجرا شوند.
در اين روش ها «شاخص اولگي» كه در آن قابليت اصلاح و تطبيق براي عرض هاي جغرافيايي زير 40 درجه پيش بيني شده است، به واقعيت نزديك تر مي باشد. در عين حال، نتايج حاصله از اين شاخص ها بيانگر اين موضوع است كه سه ماه ارديبهشت، خرداد و مهر داراي شرايط زيست اقليمي مطبوع مي باشند.
نتايج حاصله از اين پژوهش و پژوهش هاي مشابه مي تواند در برنامه ريزي هاي مختلف فعاليت هاي توسعه كه شرايط زيست اقليمي در آن نقش موثري بازي مي كنند به صورت كارآمد مورد استفاده قرار گيرد. از جمله اين فعاليت هاي توسعه اي مي توان به معماري، مسكن، جهانگردي، زمينه هاي بهداشتي، پزشكي و مسايل مربوط به مكان يابي بهينه براي احداث واحد هاي حساس مانند بيمارستان ها، آسايشگاه ها و تفريحگاه ها اشاره كرد. | 
محمد حسن صادقي روش
