ميهمان گرامي، به غول آباد خوش آمديد! | ايميل: گذر واژه: مرا به ياد بسپار براي يك ماه: وارد شدن: | قلعه
غول آباد / كتابخانه / كتاب هزار سال استواري / فهرست

كتاب هزار سال استواري

مطالعه قبه دوازده امام (به مناسبت هزارمين سالگرد ساخت آن)

ديباچهفهرستنمايه انسانيكتاب نامهديدگاه ها

فهرست

فهرست نوشته ها

مقدمه؛ نگاهي به يك سند تاريخي 1
يزد و خاندان كاكويه 3
سازندگان قبه دوازده امام 19
محله فهادان و محدوده بناي قبه 31
تاملي در معاني لغوي قبه، بقعه و گنبد 43
قبه دوازده امام و مزار شيخ الاسلام در يزد 59
گوشه سازي و ساختار سازه اي قبه 66
مطالعات تطبيقي گوشه سازي 86
ساير ويژگي هاي معماري، سازه اي و تزييني قبه 101
بارگذاري سازه هاي تاريخي 117
مصالح و ملات هاي ساختماني به كار رفته در قبه 123
موريانه و آسيب هاي ناشي از آن در قبه 148
قوس هاي به كار رفته در بناي قبه 169
ويژگي هاي نقاشي هاي ديواري و كتيبه هاي كوفي قبه 176
كتيبه هاي نفيس كوفي داخل قبه 180
الف: كتيبه واقع بر جبهه غربي بنا در داخل قبه 180
ب: كتيبه واقع بر جبهه شمالي بنا در داخل قبه 187
پ: كتيبه واقع بر جبهه شرقي بنا در داخل قبه 188
ت: كتيبه واقع بر گريوار گنبد در داخل قبه 190
سنگ قبر شيخ احمد فهادان 194
گچبري واقع بر پيشاني محراب قبه 204
كاشي كاري معرق اطراف محراب قبه 210
گچبري هاي تازه كشف شده ازاره و بشن گنبد خانه قبه 213
نقوش رنگي اطراف كتيبه ها و ديگر نقاط قبه 216
يادگاري هاي دست نويس موجود در قبه 219
كتيبه تازه كشف شده كوفي به زبان فارسي در خانه حسينيان يزد 225
پايان سخن 229
چكيده انگليسي 230
تصاوير رنگي از قبه دوازده امام 231
نمايه تصاوير 238
نمايه نام كسان 264
منابع و مراجع 251

فهرست تصوير ها

تصوير 1: نماي داخلي و غربي قبه دوازده امام يزد 1
تصوير 2: بقعه قدمگاه حضرت علي بن موسي الرضا -ع- در تفت 10
تصوير 3: گنبد خانه منفرد قبه دوازده امام يزد (429 ه.ق) 19
تصوير 4: ته رنگ يا پلان قبه دوازده امام برداشت شده توسط اريك شرويدر 22
تصوير 5: نماي داخلي قبه برداشت شده توسط اريك شرويدر 23
تصوير 6: طرح روكش فلزي دروازه مهريجرد يزد 24
تصوير 7: كتيبه كوفي منقور بر دروازه كيا يا دروازه حظيره ملا 24
تصوير 8: در چوبي گذر اصلي قلعه سريزد در مهريز يزد 25
تصوير 9: در چوبي يكي از ورودي هاي قلعه مورچه خورت اصفهان 25
تصوير 10: موقعيت قبه در عكس هوايي منطقه تاريخي يزد (1335 خورشيدي) 31
تصوير 11: بخش اعظمي از بافت تاريخي پيوسته يزد 32
تصوير 12: بخشي از محله فهادان يزد 33
تصوير 13: موقعيت قبه در بافت تاريخي محله فهادان يزد 34
تصوير 14: نماي جنوبي خانه ايلخاني حسينيان يزد 37
تصوير 15: كتيبه تازه كشف شده خانه تاريخي حسينيان يزد 37
تصوير 16: كتيبه كوفي گريوار داخلي قبه دوازده امام 38
تصوير 17: قبه دوازده امام در حدود سال 1317 خورشيدي 41
تصوير 18: گنبد بارگاه چهار تن از ائمه اطهار -ع- در قبرستان بقيع پيش از تخريب 44
تصوير 19: محراب بيرون زده قبه دوازده امام 48
تصوير 20: گوشه سازي اسكنج ساده در ناحيه چپيره و بخشي از گنبد خانه سيد ركن الدين حسيني يا مدرسه ركنيه 56
تصوير 21: گوشه سازي ترنبه در مسجد جامع گلپايگان 57
تصوير 22: گوشه سازي ترنبه در مسجد جامع گلپايگان 57
تصوير 23: گنبد ديلمي مسجد جامع نطنز (389 ه.ق) 60
تصوير 24: گوشه سازي ترنبه پتكانه در قبه دوازده امام يزد (429 ه.ق) 68
تصوير 25: ترنبه پتكانه در گوشه سازي گنبد خواجه نظام الملك اصفهان 69
تصوير 26: ترنبه پتكانه در گوشه سازي گنبد تاج الملك يا گنبد خاكي در اصفهان 70
تصوير 27: ترنبه پتكانه در گوشه سازي يكي از فضا هاي رباط شرف در خراسان 71
تصوير 28: ترنبه پتكانه در گوشه سازي يكي از فضا هاي رباط شرف در خراسان 72
تصوير 29: گوشه سازي هاي ترنبه پتكانه در قبه دوازده امام 72
تصوير 30: نواحي و اجزاي مختلف يك گنبد 75
تصوير 31: گنبد تاج الملك يا گنبد خاكي در مسجد جامع اصفهان (481 ه.ق) 77
تصوير 32: تطابق شكل قوس گنبد خاكي جامع اصفهان با فرم يك تخم مرغ 77
تصوير 33: پوشش آجري گنبد خانه مسجد جامع گلپايگان (511 - 498 ه.ق) 81
تصوير 34: نماي شمالي قبه دوازده امام 82
تصوير 35: برشي از جبهه قِبلي قبه دوازده امام 83
تصوير 36: گنبد مقبره امير اسماعيل ساماني در بخارا (295 ه.ق) 84
تصوير 37: گنبد مقبره امير ارسلان جاذب در سنگ بست (419 - 387 ه.ق) 84
تصوير 38: گنبد شيخ جنيد در روستاي توران پشت يزد (534 ه.ق) 85
تصوير 39: گنبد چهل دختران در روستاي توران پشت (سده 6 ه.ق) 85
تصوير 40: ترنبه پتكين در رباط شرف (549 - 508 ه.ق) 90
تصوير 41: تويزه يكي از اضلاع هشت ضلعي زير گنبد دوازده امام يزد 90
تصوير 42: تاق تويزه هاي قبه دوازده امام در مرحله گذار از مربع به دايره 91
تصوير 43: گوشه سازي گنبد مقبره امير اسماعيل ساماني در بخارا (295 ه.ق) 92
تصوير 44: گوشه سازي در گنبد ارسلان جاذب در سنگ بست 92
تصوير 45: مقبره امير اسماعيل ساماني در بخارا (295 ه.ق) 93
تصوير 46: گوشه سازي مقبره امير اسماعيل ساماني 93
تصوير 47: گوشه سازي گنبد خانه مدرسه حيدريه قزوين 94
تصوير 48: گوشه سازي گنبد خانه جامع قزوين (507 - 505 ه.ق) 95
تصوير 49: گوشه سازي گنبد خانه جامع قروه در زنجان (575 - 413 ه.ق) 96
تصوير 50: گوشه سازي گنبد خانه جامع قروه در زنجان (575 - 413 ه.ق) 96
تصوير 51: گوشه سازي فيلپوش در يكي از فضاي هاي روستاي عصر آباد يزد 97
تصوير 52: گوشه سازي ترنبه در گنبد علاقوندي در روستاي فهرج يزد 98
تصوير 53: گوشه سازي ترنبه در مسجد جامع فهرج يزد 98
تصوير 54: ترك سازه اي مورب بر يال جنوب غربي قبه 99
تصوير 55: ترك سازه اي بر بدنه غربي قبه 100
تصوير 56: نماي شمالي مسجد جامع اردستان 102
تصوير 57: ته رنگ يا پلان معماري قبه دوازده امام 105
تصوير 58: ته رنگ جرز هاي باربر قبه دوازده امام 106
تصوير 59: نماي شمالي قبه 107
تصوير 60: پرسپكتيو قبه دوازده امام 108
تصوير 61: بيرون زدگي محراب قبه 109
تصوير 62: بخش پلكاني يكي از جرز هاي شمالي قبه (حدود 1938 م) 110
تصوير 63: جبهه شرقي بناي قبه 112
تصوير 64: نغول هاي سه گانه بر وجوه حجم هشت ضلعي اطراف گريوار گنبد 113
تصوير 65: بخشي از نوار هاي رنگي زير قبه به رنگ هاي لاجوردي و طلايي 114
تصوير 66: درز هاي بين اسپر و ديوار اطراف آن در نماي غربي قبه 116
تصوير 67: درز هاي بين اسپر و ديوار اطراف آن در نماي غربي قبه 116
تصوير 68: نيم گنبد سردر جبهه شرقي سردر مسجد جامع جورجير اصفهان 125
تصوير 69: بخشي از تزيينات جبهه شرقي سردر مسجد جامع جورجير اصفهان 125
تصوير 70: اسپر جبهه شرقي قبه 129
تصوير 71: نغول تحتاني جبهه شمالي بناي قبه 129
تصوير 72: نغول تحتاني جبهه شرقي بناي قبه 130
تصوير 73: نغول تحتاني جبهه جنوبي بناي قبه با نيم ستون هايي در طرفين آن 130
تصوير 74: بخش خلفي يكي از تاقچه هاي تحتاني داخل قبه 131
تصوير 75: يكي از تاقچه هاي داخلي بنا 132
تصوير 76: پيش آمدگي ناحيه محراب قبه از بيرون نما 133
تصوير 77: آجر كاري نماي شمالي قبه 135
تصوير 78: آجر كاري نماي بيروني قبه 137
تصوير 79: آجر كاري نماي غربي قبه 137
تصوير 80: آجر كاري هاي سردر مسجد جورجير اصفهان 139
تصوير 81: آجر چيني در بخش قِبلي بناي قبه 140
تصوير 82: نماي داخلي قبه در جبهه جنوبي بنا 141
تصوير 83: كاشي كاري معرق ازاره قبه در بخش محراب آن 143
تصوير 84: لايه هاي كاهگل و اندود گچي روي آن در جبهه غربي بنا 145
تصوير 85: اندود كاهگل و سيمگل نماي بخش هايي از نماي شمالي قبه 145
تصوير 86: نماي اسپر غربي قبه با اندود كاهگلي 146
تصوير 87: نماي اسپر شرقي قبه با اندود كاهگلي 147
تصوير 88: موريانه ملكه 159
تصوير 89: لارو هاي موريانه در يك بافت چوبي 159
تصوير 90: آسيب هاي كتيبه رنگي جبهه غربي قبه 161
تصوير 91: كتيبه رنگي جبهه غربي قبه 161
تصوير 92: موريانه هاي سرباز و كارگر در الياف چوب 163
تصوير 93: آسيب هاي ناحيه ورودي بنا 166
تصوير 94: يكي از تاقنما هاي جبهه غربي بناي قبه دوازده امام 170
تصوير 95: تعدادي نغول يا تاقنما در جبهه شرقي بناي قبه دوازده امام 170
تصوير 96: تاقنماي ديوار شرقي بنا در داخل آن 171
تصوير 97: درگاه ورودي قبه دوازده امام 172
تصوير 98: قوس هاي دوره بند هاي گوشه سازي داخل قبه 173
تصوير 99: قوس هاي محراب و گچبري بالاي محراب قبه 174
تصوير 100: نمونه اي از تاقچه هاي اطراف فضاي داخلي قبه 175
تصوير 101: آسيب هاي ناشي از موريانه و فرسودگي مصالح در مدرسه ضياييه 177
تصوير 102: نماي داخلي و غربي قبه 181
تصوير 103: كتيبه نماي غربي داخل قبه 182
تصوير 104: طرح كتيبه اسپر غربي قبه 182
تصوير 105: تصوير بخشي از كتيبه اصلي بناي قبه 184
تصوير 106: طرح بخشي از كتيبه اصلي بناي قبه 184
تصوير 107: تصوير بخشي از كتيبه اصلي بناي قبه 185
تصوير 108: طرح بخشي از كتيبه اصلي بناي قبه 185
تصوير 109: كتيبه كوفي منقور بر دروازه كيا يا دروازه حظيره 186
تصوير 110: كتيبه اسپر شمالي قبه 187
تصوير 111: طرح كتيبه اسپر شمالي قبه 188
تصوير 112: كتيبه اسپر شرقي قبه 189
تصوير 113: طرح كتيبه اسپر شرقي قبه 189
تصوير 114: كتيبه گريوار گنبد در داخل بنا 191
تصوير 115: بخشي از كتيبه گريوار گنبد در داخل بنا 191
تصوير 116: بقعه شيخ احمد فهادان در شمال گذر تاريخي يوزداران 195
تصوير 117: بقعه شيخ احمد فهادان در جنوب ديوار قديم شهر يزد 196
تصوير 118: سنگ قبر شيخ احمد فهادان 200
تصوير 119: بخشي از كتيبه كوفي سنگ قبر شيخ احمد فهادان 200
تصوير 120: سنگ مرمر مزار شيخ احمد فهادان 201
تصوير 121: طرح سنگ قبر شيخ احمد فهادان 201
تصوير 122: بخشي از كتيبه سنگ قبر شيخ احمد فهادان 202
تصوير 123: جبهه قِبلي بناي قبه 203
تصوير 124: جاي خالي سنگ قبر به سرقت رفته شيخ احمد فهادان 203
تصوير 125: گچبري اسليمي ساده بر پيشاني محراب قبه دوازده امام 206
تصوير 126: طرح گچبري اسليمي ساده بر پيشاني محراب قبه دوازده امام 206
تصوير 127: طرح يك در مجلل بر بدنه شرقي مسجد جامع فهرج يزد 208
تصوير 128: كاشي كاري معرق اطراف محراب قبه 211
تصوير 129: كاشي كاري معرق اطراف محراب قبه 212
تصوير 130: طرح كاشي كاري معرق اطراف محراب قبه 212
تصوير 131: نمونه اي از گچبري هاي ازاره شرقي گنبد خانه قبه 213
تصوير 132: نمونه اي از گچبري هاي ازاره شرقي گنبد خانه قبه 213
تصوير 133: نمونه اي از گچبري هاي ازاره جنوبي گنبد خانه قبه 214
تصوير 134: بخشي از يكي از مشبك هاي گچي گنبد خانه در جبهه غربي بنا 215
تصوير 135: بخشي از يكي از مشبك هاي گچي گنبد خانه در جبهه غربي بنا 215
تصوير 136: آسيب هاي ناشي از موريانه در ناحيه دور بغل اسپر غربي بنا 217
تصوير 137: نقش ستاره در زمينه آبي در چپيره گنبد 217
تصوير 138: نقش رنگي بر بدنه غربي قبه 218
تصوير 139: نقش رنگي بر بدنه شرقي قبه 218
تصوير 140: يادگاري مربوط به سال 1259 ه.ق بر ديوار قِبلي قبه 219
تصوير 141: يكي از يادگاري هاي ديوار غربي قبه 221
تصوير 142: يكي از يادگاري هاي ديوار غربي قبه 222
تصوير 143: يادگاري مربوط به ديوار شرقي قبه 223
تصوير 144: يادگاري هاي جديد بر بدنه شمالي بنا 224
تصوير 145: موقعيت خانه حسينيان يزد در شرق قبه دوازده امام 225
تصوير 146: خانه تاق بلند ها معروف به خانه حسينيان يزد 226
تصوير 147: بخشي از كتيبه كوفي به زبان فارسي خانه حسينيان يزد 227
تصوير 148: بخشي از كتيبه كوفي با زبان فارسي موجود در خانه حسينيان 227
تصوير 149: بخشي از كتيبه كوفي گريوار قبه دوازده امام يزد 228
تصوير 150: كتيبه كوفي با زبان فارسي در خانه بزرگ يا خانه حسينيان يزد 228
تصوير 151: نماي شمالي و غربي قبه دوازده امام 231
تصوير 152: جبهه شرقي و بخشي از نماي شمالي قبه 231
تصوير 153: جبهه جنوبي قبه كه بيرون زدگي محراب در آن ديده مي شود 232
تصوير 154: جبهه جنوبي بنا از داخل قبه 232
تصوير 155: گچبري اسليمي ناحيه فوقاني محراب قبه 233
تصوير 156: گوشه سازي ترنبه پتكانه در قبه 233
تصوير 157: كتيبه كوفي نماي شمالي قبه در داخل گنبد خانه 234
تصوير 158: يكي از تاقنما هاي جبهه شمالي بنا 234
تصوير 159: نماي غربي قبه 235
تصوير 160: اسپر نماي غربي قبه كه به نظر الحاقي مي آيد 235
تصوير 161: كتيبه اصلي بنا در جبهه غربي به خط كوفي 236
تصوير 162: كتيبه كوفي جبهه شرقي بنا 236
تصوير 163: مدرسه 700 ساله ضياييه در مجاورت قبه 237
تصوير 164: يكي از يادگاري هاي داخل قبه 237
تصوير 165: گريوار و چپيره گنبد خانه همراه با كتيبه كوفي آن 238
تصوير 166: گوشه سازي اصيل ترنبه پتكانه در قبه دوازده امام 238