1- چكيده
سنگ هاي شوشونيتي ايوسن بالايي در منطقه «قلعه خرگوشي» رخنمون بسيار خوبي دارند. اين سنگ ها داراي طيف گسترده اي از SiO2 (آبساروكيت تا توسكانيت) بوده و به فاز پنجم آتشفشاني ائوسن وابسته اند. در تمام اعضاي اين سري سنگي، كاني كلينوپيروكسن را مي توان به صورت فنوكريست مشاهده كرد. كلينوپيروكسن هاي موجود در سنگ هاي كوارتز دار (توسكانيت) دگرسان شده اند. مطالعه تركيب كلينوپيروكسن نشان مي دهد كه اين كاني پيش از آلايش و اختلاط ماگمايي متبلور شده است. اين كاني ها از نظر عناصر نادر خاكي به ويژه عناصر نادر خاكي سبك، بسيار غني بوده و داراي بي هنجاري منفي Eu هستند. ماگماي مادر سنگ هاي شوشونيتي از ذوب بخشي با درجه پايين يك خاستگاه گوشته بالايي غني شده به وجود آمده و در طول گذار از پوسته قاره اي ضخيم، دستخوش آلايش و اختلاط ماگمايي شده است.
واژگان كليدي: شوشونيت، ائوسن بالايي، كلينوپيروكسن، قلعه خرگوشي.
2- مقدمه
3- روش كار
4- سنگ شناسي و شيمي كاني
5- بحث
6- برداشت
تركيب كلينوپيروكسن هاي موجود در سنگ هاي سري شوشونيتي از روند پيشرفت تفريق ماگمايي حكايت مي كند؛ ولي كلينوپيروكسن هايي با تركيب متفاوت را در يك واحد سنگي مي توان مشاهده كرد كه نشان از تبلور كلينوپيروكسن ها پيش از آلايش و اختلاط ماگمايي (10) دارد. به عبارت ديگر، تركيب نوع كلينوپيروكسن هاي موجود در يك واحد سنگي و فراواني REE ها در آن، ربطي به اسيدي يا بازي بودن آن ندارد. توجه به ماهيت كاني كلينوپيروكسن و بررسي ساير كاني هاي موجود در سري شوشونيتي قلعه خرگوشي نشان مي دهد كه كلينوپيروكسن ها بهترين انتخاب براي بررسي ماهيت سنگ خاستگاه، مشخصات ماگماي اوليه و سرشت ذوب بخشي هستند.
سنگ خاستگاه ماگماي شوشونيت هاي مورد مطالعه، يك پريدوتيت غني شده است كه از ذوب بخشي درجه پايين آن، ماگمايي غني از عناصر نادر خاكي به وجود آمده است؛ زيرا در اثر ذوب بخشي درجه پايين، ماگماي حاصل از آن، غني از عناصر ناسازگار خواهد بود. ماگماي اوليه شوشونيتي كه يك آلكالي بازالت است، پس از تبلور كلينوپيروكسن، در هنگام گذار از پوسته قاره اي ضخيم، دستخوش آلايش و اختلاط ماگمايي شده است. شواهد اين آلايش و اختلاط ماگمايي كه در بررسي هاي صحرايي، ژيو شيميايي و سنگ شناسي قابل مشاهده است در مقدمه آورده شده است.
Study of clinopyroxenes in shoshonitic rock of the Qaleh Khargooshi area in west of the Yazd province by EPMA and LA-ICP-MS
Abstract
Upper Eocene shoshonitic rocks have very good exposures in the «Qaleh Khargooshi» area. These rocks have a wide range of SiO2 content (absarokite to toscanite) and belong to fifth phase of Eocene volcanism in this area. Clinopyroxene is present in all members of shoshonitic group as phenocryst, but they have altered in toscanites. The study of clinopyroxenes composition shows that this mineral has been crystallized before occurrence of contamination and magma mixing. These minerals are enriched in REE, especially in LREE, and show negative anomaly of Eu. Primary magma of these shoshonitic rocks was formed by low degree melting of an enriched upper mantle source, and experienced the contamination and magma mixing during ascending through the thick continental crust.
Keywords: Shoshonite, Upper Eocene, Clinopyroxene, Qaleh Khargooshi. | 
قدرت ترابي
